Czy możesz korzystać z dostawców z Ukrainy? RODO, EOG i dodatkowe zabezpieczenia
Share
Ukraina jako dostawca – czy to zgodne z RODO?
Masz firmę i myślisz o współpracy z ukraińskimi dostawcami? Może chcesz zlecić im obsługę klienta, IT, marketing, albo korzystać z ich oprogramowania? Brzmi świetnie, bo Ukraina ma wielu specjalistów i atrakcyjne ceny. Ale jeśli w grę wchodzą dane osobowe, pojawia się pytanie: czy to jest zgodne z RODO?
W skrócie – tak, ale musisz spełnić kilka warunków. Ukraina nie należy do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), co oznacza, że przekazywanie danych osobowych do tego kraju podlega specjalnym zasadom. Nie możesz tak po prostu wysłać plików czy dać dostęp do bazy klientów bez dodatkowych zabezpieczeń.
W tym artykule dowiesz się, jak legalnie i bezpiecznie współpracować z ukraińskimi firmami, żeby nie narazić się na kary i problemy prawne.
Ukraina a RODO – co to oznacza?
Wszystko sprowadza się do tego, że Ukraina nie jest w EOG. Dlaczego to ma znaczenie?
W krajach EOG (czyli w Unii Europejskiej plus Norwegia, Islandia i Liechtenstein) dane osobowe można przekazywać swobodnie – wszędzie obowiązują te same zasady ochrony danych. Ale Ukraina nie jest na tej liście.
Czy to znaczy, że przekazywanie danych jest zakazane? Nie, ale trzeba spełnić konkretne wymogi.
Komisja Europejska ma listę krajów, które dostały tzw. "decyzję o adekwatności", czyli uznano, że ich system ochrony danych jest wystarczająco dobry. Przykłady? Wielka Brytania, Japonia, Kanada. Ukraina na tej liście nie jest, więc potrzebujesz innego sposobu na legalny transfer danych.
Jak legalnie przekazywać dane do Ukrainy?
Tu pojawia się jedno magiczne rozwiązanie: Standardowe Klauzule Umowne (SCC).
To gotowe wzory umów zatwierdzone przez Komisję Europejską. Jeśli Twój ukraiński dostawca podpisze takie klauzule, zobowiązuje się przestrzegać zasad RODO. SCC to w zasadzie jedyna opcja – bez nich przekazywanie danych do Ukrainy jest nielegalne.
Jak wdrożyć SCC?
- Znajdź właściwe klauzule – muszą to być najnowsze SCC z 2021 roku.
- Wybierz odpowiedni moduł – zależnie od tego, czy dostawca działa jako administrator czy podmiot przetwarzający.
- Podpisz umowę – zarówno Ty, jak i ukraińska firma muszą formalnie zaakceptować SCC.
- Dokumentuj proces – organy nadzorujące mogą poprosić o dowody zgodności.
Samo podpisanie SCC to jedno, ale warto pamiętać o dodatkowych zabezpieczeniach, takich jak szyfrowanie danych, ograniczenie dostępu i regularne audyty.
Czy SCC wystarczą? Co jeszcze warto zrobić?
Standardowe Klauzule Umowne to obowiązek, ale czasem to za mało. Ważne pytanie: czy Ukraina jest krajem bezpiecznym dla danych osobowych?
RODO wymaga, żebyś zrobił tzw. Transfer Impact Assessment (TIA) – ocenę ryzyka. Chodzi o to, czy w Ukrainie istnieje zagrożenie dla danych osobowych, np. ze strony władz czy cyberataków. W praktyce jednak jest to bardzo trudne do udowodnienia i mało która firma taki transfer udokumentowała.
Kilka rzeczy, które możesz zrobić:
✅ Szyfruj dane – najlepiej jeszcze przed ich wysłaniem do Ukrainy.
✅ Pseudonimizacja – zamieniaj dane osobowe na kody, które tylko Ty możesz rozszyfrować.
✅ Minimalizuj dane – przekazuj tylko to, co jest naprawdę konieczne.
✅ Sprawdzaj dostawcę – czy ma procedury ochrony danych zgodne z RODO?
Co grozi za przekazywanie danych bez SCC?
Jeśli przekażesz dane osobowe do Ukrainy bez Standardowych Klauzul Umownych, możesz dostać karę od UODO lub innego organu nadzorczego.
Co może się stać?
⚠ Kary finansowe – do 20 mln euro lub 4% rocznego obrotu firmy.
⚠ Blokada transferu danych – możesz dostać nakaz natychmiastowego zatrzymania współpracy z ukraińskim dostawcą.
⚠ Utrata zaufania klientów – jeśli dojdzie do wycieku danych, Twoja firma straci wiarygodność.
Brzmi groźnie? Tak, ale jeśli wszystko zrobisz zgodnie z RODO, nie masz się czego obawiać.
Podsumowanie
🔹 Możesz korzystać z ukraińskich dostawców, ale tylko jeśli podpiszesz z nimi Standardowe Klauzule Umowne (SCC).
🔹 Ukraina nie ma decyzji o adekwatności, więc przekazywanie danych bez SCC jest nielegalne.
🔹 Dodatkowe środki bezpieczeństwa (szyfrowanie, audyty, ograniczenie dostępu) zwiększają ochronę.
🔹 Brak zgodności z RODO może skończyć się wysokimi karami i problemami z klientami.
Jeśli masz już ukraińskiego dostawcę i nie masz pewności, czy wszystko jest zgodne z RODO, warto to sprawdzić. Lepsza chwila analizy teraz niż stres i kary później.
📌 Tekst i grafika powstały z pomocą AI.